Dit is een grote verzameling spreekwoorden, citaten, spreuken en gezegdes over bijlen en alles wat daar mee samenhangt, zoals “waar gehakt wordt vallen spaanders”.
De eerste bijlen waren stenen handbijlen (zonder steel) en werden al anderhalf miljoen jaar geleden gebruikt. Later kregen deze stenen bijlen vaak een houten steel. Na de steentijd werden ze gemaakt van koper, brons of ijzer.

Resultaten 1 tot 50 van 61
Als er een vlieg op het voorhoofd van uw vriend zit, verwijder die dan niet met een bijl.
Als iemand met zijn buurman het bos in gaat om hout te hakken en het blad van de bijl schiet van de steel en doodt de buurman, kan hij naar één van de vrijsteden vluchten. Hij zal daar veilig zijn voor eventuele wrekers van de dode.Bijbel
Bron: Deuteronomium 19:5
Bijl en blok zijn behouden.Moeder en kind hebben de bevalling overleefd
BijlbriefVerklaring die bij het voltooien van een schip wordt afgegeven door de bouwmeester, dat hij het schip heeft gebouwd.
Bijlmakers, het op één na oudste beroep.Nederlandse achternaam (midden Limburg).
BijltjesdagDag van afrekening met landverraders na een omwenteling of een oorlog (die gaan dan voor de bijl).
Boeken zijn als een bijl die het ijs van ons bewustzijn splijtFranz Kafka
Origineel in Duits: Das Buch ist die Axt für das gefrorene Meer in uns.
Dan pakt de houtbewerker de bijl en gebruikt hem om een god te maken. Hij meet het blok hout en tekent de omtrekken van een man op het hout, waarna hij het uithakt. Nu heeft hij een prachtig beeld, dat echter niet uit zichzelf van zijn plaats kan komen.Bijbel
Bron: Jesaja 44:13
De bijl aan de wortel leggenProblemen oplossen waar ze zijn begonnen.
De bijl erbij neergooien
De bijl ligt alreeds aan de wortel der bomenBijbel
Bron: Lukas 3, 9
De bijl naar de steel werpenDe moed geheel opgeven.
De bijl van Gods oordeel ligt trouwens al onder de bomen. Elke boom die geen goede vruchten draagt, wordt omgehakt en verbrand.Bijbel
Bron: Mattheüs 3:10
De smid staat bij het vuur een bijl te maken. Met volle kracht slaat hij op het metaal. Hij krijgt honger en dorst, wordt amechtig en zwak.Bijbel
Bron: Jesaja 44:12
De steel naar de bijl gooien.Stoppen met werken
De steel van de bijl keert zich vaak tegen het bos waar hij vandaan komt.Ahiqar
De stenen die voor de bouw van de tempel werden gebruikt, waren in de steengroeve pasklaar gemaakt. De hele bouw werd uitgevoerd zonder dat ook maar ergens het geluid van een hamer, bijl of ander gereedschap werd vernomen op het bouwterrein.Bijbel
Bron: 1 Koningen 6:7
De strijdbijl begraven.Vrede sluiten.
De strijdbijl weer opgraven.Weer beginnen met vechten.
Een boom valt niet met de eerste slag.Een moeilijk karwei kan men niet in één keer afmaken.
Een botte bijl vraagt veel van uw krachten; wees wijs en slijp het blad.Bijbel
Bron: Prediker 10:10
Een harde knoest heeft een scherpe bijl nodig.Het is moeilijk om van een slechte gewoonte af te komen.
Een moraal van 'ikke en de rest kan stikke' is de bijl aan de wortel van de verzorgingsstaat.Wim Kok
Een steel kun je in een bijl slaan, maar een mens kun je niet dwingenDit spreekwoord is een waarschuwing: 'Pas op! Ik laat mij niet dwingen!'
EnterbijlBijl met een gekromde punt aan de rugzij, gebruikt bij het enteren.
Er met de botte bijl inhakken
Er met de brede bijl inhakken
Er met de grove bijl inhakken
HakbijlKleine bijl
Het bijltje erbij neerleggenStoppen waar je mee bezig bent.
Het bijltje met de lange steel zoekenDe zaak trachten te rekken.
Het bijltje zoekenEen uitvlucht verzinnen.
Het leek wel of er iemand met een bijl was tekeergegaan.Bijbel
Bron: Psalmen 74:5
Hij heeft meer met dat bijltje gehaktHij is geroutineerd
Hij heeft vaker met dat bijltje gehakt
Hij is het bijltje kwijtHij weet niet meer wat te doen.
Hij is het bijltje kwijt.Hij weet niet wat te doen
Hij legt het bijltje erbij neer.Hij geeft het op
Hij maakte de inwoners van de stad tot slaven en zette hen met zagen, houwelen en bijlen aan het werk in een grote steenbakkerij.Bijbel
Bron: 2 Samuël 12:31
Hij, de Machtige, zal de vijand omhakken zoals de bijl van een houthakker de bomen in de bossen van de Libanon omhakt.Bijbel
Bron: Jesaja 10:34
Iemand die zijn bijl niet slijpt wanneer de snede bot wordt, moet meer kracht gebruiken.Bijbel
Bron: De Nieuwe Bijbelvertaling
Ik heb eerder met dat bijltje gehakt.Ik heb er ervaring mee
In tijd van nood scheert men zich met een bijlIn een noodsituatie moet men zich redden met de middelen die men heeft.
Je moet de bijl aan de wortel leggen.Je moet de oorzaak van het probleem aanpakken.
KaasbijltjeBijltje om kaas te hakken / snijden.
KloofbijlBijl om hout te doen splijten.
Maar de HERE zegt: 'Zal de bijl er prat op gaan dat hij meer kracht heeft dan de man die hem hanteert? Is de zaag machtiger dan de man die zaagt? Kan een stok slaan zonder een hand die hem vasthoudt? Kan een wandelstok uit zichzelf lopen?'Bijbel
Bron: Jesaja 10:15
Maar terwijl één van hen uithaalde voor een flinke slag, vloog het blad van de bijl van de steel en viel in de rivier. 'Och heer', schreeuwde hij, 'wat nu, ik had die bijl geleend!'Bijbel
'Waar is hij gevallen?' vroeg Elisa. De jongeman wees de plek aan, waarna Elisa een stok sneed en die in het water gooide. Zodra de stok erin lag, kwam het blad van de bijl bovendrijven.
'Pak hem maar', zei Elisa en de jongeman deed dat.
Bron: 2 Koningen 6:5-7
Met de botte bijl tekeer gaanRuw te werk gaan.
StrijdbijlEen strijdbijl is een bijl die wordt gebruikt als een wapen.
De tomahawk is een strijdbijl.
Volgende 11